Amerikalı oyun yazarı Jeremy O. Harris, ‘Slave Play’in West End’deki ilk çıkışından önce İngiltere Başbakanı Rishi Sunak tarafından eleştirildi.
‘Slave Play’, Londra’daki prestijli Noel Coward Tiyatrosu’nda gösterime girecek ve 29 Haziran’dan itibaren üç ay boyunca iki “Black Out” performansına ev sahipliği yapacak. Black Out performansları yalnızca “tamamı Siyah olarak tanımlanmış bir izleyici kitlesine” yönelik olacaktır.
Jeremy O. Harris’in oyunu 2018’de Broadway’de büyük bir hit oldu. O zamanlar 29 yaşında olan oyun yazarının eseri, Broadway’deki bir pamuk plantasyonunda ırklar arası ülkelerin içindeki sivil politikaların incelenmesini içermektedir. Savaş öncesi Güneyçağdaş zamanlara kadar.
2020 ödüllerinde 12 adaylıkla anında en çok Tony adayı olan müzik dışı oyun oldu, ancak eve herhangi bir heykelcikle dönmedi.
Bu yıl West End’deki ilk konser öncesinde Harris, BBC’ye ilişkin önerilen iki Black Out gecesi hakkında konuştu.
“Black Out gecesinin amacını şunu söylemektir: Bu, özellikle siyah insanların alanını doldurmaya, çoğu zaman kendilerini kurtardıklarını bir yerde diğer birçok insanla birlikte güvende hissetmeye davet ettiğiniz bir gecedir. Harris, sunumu yapan Sarah Montague’a söyledi.
“Bence hatırlamamız gereken düşünceleri biri, insanların giderek daha fazla bilmeleri için radikal bir şekilde o mekana davet edilmeleri gerekiyor. Batının çoğu yerde zayıf insanlar ve siyahi insanlar tiyatroya ait belirtimleri.”
Irkçı koşu
Röportajın haberi internette kısa sürede kaybolmaya neden oldu ve birçok kişi önerilen iki gecelik koşuyu ırkçı olarak nitelendirdi.
Bu arada, Rishi Sunak’ın ofisinin başbakanının bu fikri “ilgili” olarak söylenmesiyle Birleşik Krallık krallığının zirvesine ulaştı.
Sözcü, “Başbakan sanatının büyük bir destekçisidir ve sanatın kapsayıcısı ve herkese açık olması, özellikle sanat mekanlarının kamu finansmanını kapsar” dedi.
“İzleyicileri ırkların kesintiye uğraması yanlış ve bölücü olur.”
Ülkedeki en üst düzey yapının, West End tiyatrosunda iki Black Out gösterisinin gerçekleştirilmesine yanıt verilmesi oldukça inanılmaz bir an.
Rahat mı oturuyorsun?
Harris için ama tam olarak umduğu yanıt olabilir. ‘Köle Oyunu’, izleyicileri yüzyıllardır süren ırkçı toplumun karşılıklı yaşadığı incelemeye zorlayan, çatışmacı bir eser. West End kampanyasının pazarlamasında şirket şu bölge zorladı: “Londra Kölelik Oyununa Hazır mı?” İngilizler için potansiyel olarak ne kadar düşman olabileceğine dair kalıcı olduklarını gösteriyor.
Harris ayrıca, hayali bir dönüş dönüşünde belirgin olarak başarılı olacağı göz önüne alındığında, Black Out gecelerine neden izin verilmesine izin verildiğini sorgulayan çevrimiçi eleştirmenlere de yanıt verdi. Orijinal açıklamada Jim Crow yasalarının canlı canlılarda ırk ayrımcılığını nasıl zorladığıyla ilgili açıklamalara ek olarak X hakkında ayrıntıları yazdı: “Büyükannem ve büyükbabamın hayattayken rollerin konuştuğunu VE DAHA DA KÖTÜSÜNÜ hayal etmem gerekmiyor.”
Bu fikirle ilgili internette ortaya çıkan iki eleştiri türü var ve de açmaya değer. İlk, politikanın kendisine Birleşik Krallık’ın genişletilmesi tarafından yasal olarak dağıtılmasına izin verilir.
Birleşik Krallık’taki 2010 Eşitlik sistemi, tesislerin kimin tarafından kullanıldığı konusunda cinsiyet ve cinsellik gibi diğer davranışların yanı sıra ırka dayalı olarak dağıtılamayacağının sağlanması gerekmektedir. Bazı yorumcuların işaret ettiği şey bu yasadır.
Ancak önerilen Karartma geceleri bu yasayı bozmuyor. Tiyatro, diğer potansiyelin değişmesini aktif olarak engellemek yerine, geceleri sadece Siyah izleyicileri hedef alıyor.
Oyunun yapımcıları, “Kesinlikle açık olmak gerekirse, hiç kimsenin Köle Oyunu gösterisine katılımı engellenmeyecek veya alikonulmayacaktır” dedi. Harris ayrıca şunu yazdı: “YALNIZCA SİYAHLAR demiyorum bile, önce siyah insanlar davet edildiğim üyelere! İsteyenlerse beyaz arkadaşlarını veya sevgililerini de yapabilirler.”
O zaman yasallık konusunda herhangi bir tartışma var. Peki ya Sunak’ın yaptığı gibi politikanın kapsayıcı olmadığı eleştirilerki?
Öncelikle bu yeni bir fikir değil. Siyah oyun yazarlarının çoğunluğu siyahi stratejiye yönelik oyunların özel performansları Lyric Hammersmith, Theatre Royal Stratford East ve Almeida Theatre tarafından piyasaya sürüldü.
İkinci olarak, Britanya’nın tiyatro endüstrilerinin içindeki gerçek bir ayrılığa değiniyor.
Kısa bir süre önce Young Vic’in sanat yönetmeni olarak görevinden parasını ödeyen Kwame Kwei-Armah veya “İntiharı Düşünen Siyah Çocuklar İçin” adlı oyunuyla Ryan Calais Cameron gibi harika işler yaptığı bazı inanılmaz Siyah tiyatro yapımcıları var. Hue Gets Too Heavy’nin geçen yılı Laurence Olivier Ödülleri’nde En İyi Yeni Oyun’da aday gösteriliyor ve bu yıl West End’e geri dönüyor.
Ancak Britanya sahnelerinde siyah oyun yazarları, oyuncular ve yönetmenler çok az sayıda. İzleyicilerde bu ayrımlar daha da belirgindir. Birleşik Krallık’ta tiyatro giderek pahalılaştıkça seyirciler daha yaşlı, daha zengin ve daha beyaz oluyor.
Harris’in üstün çalışmasıyla West End’e sunulan prestij göz önünde bulunduran, oyunu yazdığı izleyici kitlesine (tipik olarak oynanacağı alandan dışlanan ekrana) parlaklık özgürlüğüni sağlama arzusu.
Harris aynı zamanda 1-20 £ (1,20-23,40 €) arasında fiyatlandırılan haftada 200 biletle oyun herkes için uygun yakıt sağlanmasını sağlayarak parasını ağzına ortaya koyuyor.
17 Temmuz ve 21 Eylül’de Black Out geceleri yaşanacak. Harris bunu en iyi şekilde ifade ediyor: “Siyah ve kahverengi insanların tiyatroda olmasını isteyen ve bunu özleyen, işçi sınıfından gelen ve bu nedenle yıllık altı rakamdan fazla kazanamayan insanların tiyatrosunun bir şeymiş gibi hissetmesini isteyen biri olarak. Bir yer açmak için, ‘davetlisiniz’ diyen girişimlerle radikal bir şekilde onları davet etmek bir saklamaktır. Özellikle sen.”
